Saponin và Ginsenosides là gì? Bật mí nguồn gốc công dụng của Nhân Sâm
- KoreGi
- 12 thg 8, 2023
- 5 phút đọc
Đã cập nhật: 8 thg 9, 2023
Nhân sâm là 1 dược liệu quý trong Đông y từ thời xa xưa, thuộc nhóm thuốc bổ dưỡng trong y học cổ truyền. Ngày nay, khoa học đã nghiên cứu ra thành phần hóa học chính tạo nên giá trị cho các loại Nhân Sâm đến từ hoạt chất có tên là Saponin hay Ginsenoside trong Nhân Sâm.
Mục Lục:
I. Saponin là gì?
Saponin là hợp chất hóa học có trong nhiều loại thảo mộc, hạt và rau, nhưng chủ yếu là ở rễ cây. Chúng cũng có thể được tìm thấy ở sao biển và hải sâm. Saponin có vị đắng và có khả năng tạo bọt giống như xà phòng trong nước. Tên gọi Saponin cũng xuất phát từ đặc tính tạo bọt của nó. Trong tiếng Latinh, xà phòng là sapo.
Saponin tích lũy chủ yếu trong các loại đậu và ngũ cốc. Bạn cũng có thể tìm thấy saponin trong trà, hành tây, tỏi, củ cải đường, măng tây, hoa hướng dương, yucca, cà chua và khoai tây. Trong khi các dược liệu chứa saponin nhiều nhất bao gồm nhân sâm, nấm linh chi, đảng sâm, củ cải lăng…
Chất saponin trong nhân sâm và các thảo dược có cấu trúc hóa học khác với saponin trong các thực vật, thực phẩm khác. Đây cũng là yếu tố quyết định đến tính dược lý của nó trong nhân sâm.
II. Ginsenosides là gì?
Điểm làm cho Nhân Sâm trở nên khác biệt hoàn toàn với các loài thực vật khác là ở một nhóm các Saponin Steroid và Saponin Triterpenoid được gọi là Ginsenosides. Hay nói cách khác thì ginsenoside là loại saponin đặc biệt chỉ có duy nhất trong Nhân Sâm, chịu trách nhiệm về lợi ích sức khỏe của Nhân sâm. Hơn 100 ginsenosides khác nhau đã được xác định, và mức độ của chúng thay đổi từ loại này sang loại khác tùy thuộc vào các yếu tố bao gồm tuổi của rễ, khí hậu, độ cao và điều kiện đất đai. Ginsenosides có nhiều tác dụng cực kỳ tốt cho sức khỏe và sinh lý. Đặc tính nổi bật của chúng là chất chống Oxy hóa nội bộ và hoạt động như một chất tẩy gốc tự do.
Các Ginsenosides hiếm như Rg3, Rh2 được quan sát thấy trong mô hình tế bào có tác dụng ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư khác nhau, trong khi đó, các Ginsenosides khác có đặc hỗ trợ hệ tuần hoàn và bảo vệ hệ thần kinh, điều trị tốt các bệnh thoái hóa thần kinh như Parkingson và Alzheimer.
1. Có những loại Ginsenosides nào và tác dụng dược lý của từng loại ra sao?
Có rất nhiều loại Ginsenosides trong Nhân Sâm. Người ta tìm thấy trong Sâm Hàn Quốc có khoảng 30 hoạt chất Ginsenosides, sâm Triều Tiên có 25 loại, Trung Quốc 24 loại, 14 loại ở sâm Mỹ và sâm Canada và nhiều nhất là Sâm Ngọc Linh của Việt Nam với trên 50 loại Ginsenosides được tìm thấy.
Một số loại Ginsenosides nổi bật có thể kể đến là: Ro, Rb1, Rb2, Re, Rd, Rf, Rg1, Rg2, Rg3, Rh1, Rc và Rh2…
Mỗi loại Ginsenosides đều có một tác dụng khác nhau đối với cơ thể con người. Cụ thể như sau:
Nhóm Ginsenosides Rb
- Rb1: Làm bảo vệ tế bào gan đã và đang bị hư tổn, giúp làm dịu cơn đau nhói. Tái tạo lại hệ thống thần kinh
- Rb2: Phòng tránh được bệnh tiêu đường, đẩy mạnh khả năng hấp thụ của các tế bào gan, … Không những vậy, ở bên trong chất Rb2 còn có khả năng giảm Cholesterol trong máu, giúp gián tiếp tăng tuổi thọ.
Nhóm Ginsenosides Rh
- Rh1: Phòng chống các khối u hoạt động và phát triển trong cơ thể con người. Đồng thời, còn có khả năng hạn chế được sự đông kết của tiểu cầu trong máu.
- Rh2: Kìm hãm những căn bệnh ung thư phát triển trong cơ thể.
Nhóm Ginsenosides Rg
- Rg1: Giúp người dùng không bị căng thẳng, mệt mỏi, giúp não bộ tập trung hơn. Không chỉ vậy mà ở chất Rg1 còn có khả năng tăng sinh sản estrogen ở nữ giúp điều hòa kinh nguyệt và tăng khả năng thụ tinh.
- Rg2: Phục hồi trí nhớ và giúp được các vấn đề liên quan đến gắn kết tiểu cầu máu. Rg3: Cùng với Rh2 là loại Ginsenoside quý và hiếm nhất, giúp bảo vệ các chức năng gan, kiềm hãm được sự phát triển của tế bào ung thư.
Ginsenoside Rd
Giúp những hoạt động của vỏ tuyến thượng thận sẽ được thúc đẩy mạnh và nhanh hơn. Bên cạnh đó còn giúp người sử dụng giảm được tình trạng stress ở não bộ.
Ginsenoside Re
Tạo được tốc độ hoạt động làm việc của các tế bào tủy đồng thời bảo vệ gan khỏi những mầm bệnh
Ginsenoside Rc
Giúp tặng hiệu quả tổng hợp của Protein và giúp giảm những cơn đau đầu, mệt mỏi. Ngoài ra trong các chất Saponin được kiểm nghiệm xác nhận chất Rc có chứa nhiều khả năng kìm hãm được sự tăng trưởng của các tế bào gây ung thư vú. Qua việc kìm hãm sự phát triển của RNA trong DNA tế bào ung thư vú ở cơ thể người bệnh.
Ginsenoside Rk1 và Rg5
Có đặc thù khả năng phòng chống được căn bệnh ung thư cũng như mất trí nhớ.

Kommentare